|
|||||
|
|||||
Autostopem przez kraje Orientu, czyli Leszek Szczasny i jego podróże „Gdyby Å›wiat miaÅ‚ mieć jednÄ… stolicÄ™,
Takimi sÅ‚owami powtórzonymi za Napoleonem Bonaparte Leszek Szczasny wprowadziÅ‚ nas w klimat spotkania. I nie dostaliÅ›my figi, która jest niezwykle popularna w Turcji. Ale lekkim krokiem podróżnika przekroczyliÅ›my bramy miasta, które od zawsze Å‚Ä…czyÅ‚o Zachód ze Wschodem i gdzie przemieszanie siÄ™ tych dwóch wielkich kultur daÅ‚o takie zaskakujÄ…ce efekty. Spotkanie miaÅ‚o charakter slajdowiska, podczas którego każde zdjÄ™cie goÅ›cia opatrzone byÅ‚o jego poważnym, bÄ…dź też żartobliwym komentarzem. Turcja jego oczyma to kraj ludzi goÅ›cinnych, którzy sÄ… ufni i nie oceniajÄ… przybysza po kolorze skóry czy wyglÄ…dzie, nie sprawdzajÄ… dokumentów wietrzÄ…c podstÄ™p. Oni po prostu cieszÄ… siÄ™, że ich ojczyzna jest tak licznie odwiedzana i zawsze Å›pieszÄ… z pomocÄ…. To tam pokoje dzienne wychodzÄ… na ulicÄ™ i każdy może schronić siÄ™ w cieniu cudzego tarasu i liczyć na Å›wieżo zaparzonÄ… herbatÄ™. Bo Turcja to również kraj herbaty, pochodzÄ…cej znad Morza Czarnego, parzonej w samowarze i o innym smaku niż my jÄ… znamy w Polsce. I nieprawdÄ… jest, że kawa po turecku to napój narodowy. Króluje na tureckich stoÅ‚ach wÅ‚aÅ›nie herbata. Ale oprócz tego napoju jest jeszcze wiele charakterystycznych elementów dla Turcji, chociażby przyprawy sprzedawane nie na gramy tylko na kilogramy. WszÄ™dzie kuszÄ… także swoim zapachem, kolorystykÄ… i iloÅ›ciÄ… uÅ‚ożone w ogromne piramidy owoce. No i co najważniejsze dla krajów Wschodu, na każdym kroku przybysza otaczajÄ… kolorowe dywany. Dywan to nie tylko element dekoracyjny w domach. Jest on podstawowym elementem wystroju meczetów. Jak dowiedzieliÅ›my siÄ™ od naszego goÅ›cia meczet peÅ‚ni ważnÄ… rolÄ™ w życiu nie tylko religijnym, ale również spoÅ‚ecznym. OczywiÅ›cie głównie jest domem modlitwy, ale jest to też miejsce gdzie można medytować, uczyć siÄ™, odpocząć, czasem nawet zdrzemnąć. Wtedy dywany bardzo siÄ™ przydajÄ…. Jego dzieciniec jest oazÄ…, w której toczy siÄ™ życie przez caÅ‚y dzieÅ„, ludzie rozmawiajÄ…, chroniÄ…c siÄ™ przed sÅ‚oÅ„cem, a dzieci grajÄ… w piÅ‚kÄ™. Nie ważne czy to w mieÅ›cie czy na wsi, w meczecie bije serce miejscowoÅ›ci. Charakterystycznym elementem tureckiego krajobrazu jest także flaga i nie tylko ze wzglÄ™du na jej intensywny kolor, ale na ilość flag widocznych dosÅ‚ownie w każdym miejscu. Polacy wieszajÄ… flagÄ™ tylko w czasie ważnych rocznic czy wydarzeÅ„, Turcy umiejÄ… siÄ™ niÄ… chlubić przez caÅ‚y rok. Duży wpÅ‚yw na zbudowanie takiej tożsamoÅ›ci mieszkaÅ„ców tego muzuÅ‚maÅ„skiego, ale nie arabskiego kraju miaÅ‚ Atatük, pierwszy prezydent Turcji, którego wizerunek możemy napotkać na każdym banknocie i w eksponowanych miejscach. I tak podążajÄ…c z maÅ‚ym podróżnym plecakiem, w rytmie opowieÅ›ci Leszka Szczasnego po tureckich drogach, korzystajÄ…c z goÅ›cinnoÅ›ci mieszkaÅ„ców, sypiajÄ…c pod goÅ‚ym niebem w migdaÅ‚owych gajach, dotarliÅ›my do Kapadocji, najbardziej bajecznego zakÄ…tka tego kraju. PatrzÄ…c na zdjÄ™cia jaskiÅ„, grot, zaÅ‚omów skalnych można przenieść siÄ™ w Å›wiat baÅ›ni. Bo to co przyroda wyrzeźbiÅ‚a w lawie wulkanicznej jest bajecznie piÄ™kne i wÅ‚aÅ›ciwie niepowtarzalne. O Å›wicie niebo nad KapadocjÄ… przesÅ‚aniajÄ… niezliczone balony. Podróż takim Å›rodkiem lokomocji w ciszy wschodzÄ…cego sÅ‚oÅ„ca pozwala mieć ten bajeczny Å›wiat choć przez chwilÄ™ u stóp. I jak powiedziaÅ‚ nam autor tych opowieÅ›ci, Turcja to jedyny kraj na trasie jego podróży do którego na pewno jeszcze wróci. Szerzej o wyprawach przeczytacie w jego książce "Åšwiat na wyciÄ…gniÄ™cie rÄ™ki", która jest już dostÄ™pna w naszej bibliotece. Leszek Szczasny w czasie miÄ™dzy jednÄ…, a druga podróżą mieszka w Raciborzu. UkoÅ„czyÅ‚ filozofiÄ™ i politologiÄ™ na UJ, ale jego zamiÅ‚owania sÄ… o wiele szersze: pisze wiersze, fotografuje, angażuje siÄ™ w dziaÅ‚alność na rzecz lokalnej spoÅ‚ecznoÅ›ci. Jest autorem reporterskiej książki „Åšwiat na wyciÄ…gniÄ™cie rÄ™ki” i koÅ„czy pracÄ™ nad kolejnÄ…. Z każdej podróży po Bliskim Wschodzie i Afryce przywozi nowe znajomoÅ›ci, obserwacje, wrażenia, doÅ›wiadczenia i oczywiÅ›cie zdjÄ™cia, z których później tworzy barwne, zaprawione opowieÅ›ciÄ… slajdowiska. PodróżujÄ…c autostopem nie szuka najprostszych i najbezpieczniejszych dróg, piÄ™ciogwiazdkowych hoteli, czy znanych z przewodników miejsc. Za to jest blisko czÅ‚owieka, z jego zwyczajami, kulturÄ…, codziennoÅ›ciÄ…, bo tylko w ten sposób można w peÅ‚ni wejść, w ten egzotyczny wciąż dla Europejczyka Å›wiat. Leszczek Szczasny od kilku lat udowadnia, że aby poznać „od kuchni” innych ludzi i ich kulturÄ™, nie trzeba dużych nakÅ‚adów finansowych. Wystarczy tylko ciekawość i chęć, bo tak naprawdÄ™ „Å›wiat jest na wyciÄ…gniecie rÄ™ki”. Irena Szczypek |