|
|||||
|
|||||
"Poczytaj mi mamo, poczytaj mi tato…." GÅ‚oÅ›ne czytanie dzieciom buduje mocnÄ… więź miÄ™dzy dorosÅ‚ym i dzieckiem. Tworzy skojarzenie czytania z przyjemnoÅ›ciÄ… i poczuciem bezpieczeÅ„stwa. Bez wzglÄ™du na to ile masz zajęć, najważniejszÄ… rzeczÄ…, jakÄ… możesz zrobić dla swego dziecka, oprócz okazywania mu miÅ‚oÅ›ci przez przytulanie, jest codzienne gÅ‚oÅ›ne czytanie oraz radykalne ograniczenie telewizji. Jim Trelease „The Read-Aloud Handbook"
„Poczytaj mi mamo, poczytaj mi tato….”
GÅ‚oÅ›ne czytanie dzieciom buduje mocnÄ… więź miÄ™dzy dorosÅ‚ym i dzieckiem. Tworzy skojarzenie czytania z przyjemnoÅ›ciÄ… i poczuciem bezpieczeÅ„stwa. Na kolanach tatusia czy przytulone do mamy podczas wspólnego czytania dziecko czuje siÄ™ bezpieczne i kochane. Jest to wspaniaÅ‚e źródÅ‚o życiowej siÅ‚y, optymizmu i poczucia wÅ‚asnej wartoÅ›ci. Dzieciom jak tlen potrzebna jest nasza uwaga, czuÅ‚ość i bliskość. Nie wystarczy puszczanie bajek z magnetofonu. Czytanie pozwala zaspokoić te potrzeby za jednym zamachem. 20 minut codziennego gÅ‚oÅ›nego czytania dziecku to dziaÅ‚anie w zasiÄ™gu rÄ™ki każdego czÅ‚owieka, nawet najbardziej zapracowanego, nawet najbiedniejszego lub sÅ‚abo wyksztaÅ‚conego. To tylko kwestia Å›wiadomego wyboru. Rodzic jest najlepszym lektorem dla swojej pociechy. Dzieci uwielbiajÄ…, gdy rodzice czytajÄ…c zmieniajÄ… intonacjÄ™ gÅ‚osu. Ważne jest, aby traktować tÄ™ czynność jako ważnÄ… inwestycjÄ™ w zdrowy rozwój dziecka, nie jako nudny obowiÄ…zek. Ten wspólny czas jest potrzebny także nam dorosÅ‚ym. JeÅ›li zaniedbujemy czytanie i rozmowy z naszym dzieckiem, tak naprawdÄ™ zaniedbujemy ważnÄ… część jego wychowania. To zaniedbanie może siÄ™ zemÅ›cić na nas boleÅ›nie. Może okazać siÄ™, że kiedy stanie siÄ™ nastolatkiem, bÄ™dzie miaÅ‚o system wartoÅ›ci i obyczaje uksztaÅ‚towane przez telewizjÄ™ i rówieÅ›ników. Z powodu braku wiÄ™zi rodzinnej może szukać kontaktu z sektÄ… przestÄ™pczÄ… czy z narkotykami. Wielu rodziców zastanawia siÄ™, dlaczego ich dzieci odsuwajÄ… siÄ™ od nich, dlaczego nie majÄ… z nimi wspólnych tematów. Odpowiedź brzmi: nie dbali od maÅ‚ego o pielÄ™gnowanie wiÄ™zi rodzinnych. Wspólne czytanie buduje takÄ… więź. Dobrym przykÅ‚adem na poparcie tej teorii bÄ™dzie historia życia Bena Carsona. Ze wzglÄ™du na Å›rodowisko, w którym wyrastaÅ‚, a byÅ‚y to murzyÅ„skie slamsy, istniaÅ‚o zagrożenie, że może znaleźć siÄ™ na marginesie spoÅ‚eczeÅ„stwa jak wielu murzyÅ„skich chÅ‚opców. UratowaÅ‚a go niezwykle mÄ…dra decyzja matki, która ograniczyÅ‚a ilość oglÄ…danej telewizji, zarzÄ…dzajÄ…c czytanie dwóch książek tygodniowo. Dzisiaj Ben Carson jest Å›wiatowej sÅ‚awy neurochirurgiem i należy do elity Stanów Zjednoczonych. Czytanie niezwykle stymuluje mózg. Nawet dzieci z upoÅ›ledzeniem umysÅ‚u, którym rodzice dużo czytajÄ… ,rozwijajÄ… siÄ™ znacznie lepiej. 10 Letnia Jennifer Thomas z zespoÅ‚em Downa, mieszkanka stanu Massachusetss, której rodzice czytali od pierwszych tygodni życia, w czwartej klasie przewyższyÅ‚a wiedzÄ… zrozumieniem tekstu i bogactwem sÅ‚ownictwa swoich rówieÅ›ników. Czytanie przynosi ogromnÄ… wiedzÄ™ ogólnÄ…, rozbudowuje sÅ‚ownictwo. Rozwija kompetencje jÄ™zykowe, uÅ‚atwia wyrażenie uczuć i myÅ›li, sprawia, że wiÄ™cej rozumiemy. Badania studentów pedagogiki, opublikowane w czasopiÅ›mie psychologicznym „Charaktery”, wykazaÅ‚y, że dzieci, którym czyta siÄ™ bajki, lepiej rozumiejÄ… przesÅ‚anki bajki, używajÄ… wiÄ™kszej iloÅ›ci okreÅ›leÅ„ charakteryzujÄ…cych bohaterów. Dzieci, które oglÄ…dajÄ… bajki telewizyjne, streszczajÄ…c je nie tylko majÄ… uboższe sÅ‚ownictwo, ale używajÄ… wiÄ™cej okreÅ›leÅ„ agresywnych, bardziej zwracajÄ… uwagÄ™ na opis zewnÄ™trzny, cechy fizyczne bohatera, natomiast te, którym siÄ™ czyta, częściej mówiÄ… o zachowaniu i usposobieniu postaci. Należy, wiÄ™c uznać, że czytanie rozwija umiejÄ™tnoÅ›ci empatyczne, zdolnoÅ›ci do przeżywania losów innych ludzi. OglÄ…danie bajek nie wymaga wiÄ™kszego wysiÅ‚ku intelektualnego, bajka na ekranie dzieje siÄ™ zbyt szybko, aby maÅ‚e dziecko mogÅ‚o zrozumieć caÅ‚Ä… akcjÄ™, zastanowić siÄ™ nad treÅ›ciÄ…, wysnuć wÅ‚asne wnioski. Tak wiÄ™c czytanie uczy myÅ›lenia, pomaga w zrozumieniu ludzi, Å›wiata i siebie. Rozwija uczucia, czyni dziecko wrażliwszym, pomaga ksztaÅ‚tować wÅ‚asne zainteresowania i rozwija wyobraźniÄ™. Czytanie daje kontakt z bogactwem doÅ›wiadczeÅ„ niemożliwych do zdobycia samemu. Uczy wartoÅ›ci moralnych, wpÅ‚ywa na zmianÄ™ negatywnych postaw na pozytywne. Książka nadal pozostaje ważnym źródÅ‚em wiedzy, coraz atrakcyjniej opracowanym. PojawiÅ‚y siÄ™ na rynku serie wydawnicze książki popularnonaukowej dla najmÅ‚odszych, np. „PatrzÄ™ podziwiam, poznajÄ™”, „Å»ycie zwierzÄ…t”, „Åšwiat wokół nas” i inne. W książkach dla najmÅ‚odszych zawsze triumfuje przynajmniej nadzieja na dobro, a najczęściej obowiÄ…zuje szczęśliwe rozwiÄ…zanie problemów, można wiÄ™c uznać, że czytanie przyczynia siÄ™ do rozwijania uczuć wartoÅ›ciowych spoÅ‚ecznie. GÅ‚oÅ›ne czytanie dziecku od najmÅ‚odszych lat uÅ‚atwia samodzielne czytanie, daje podwaliny pod sukces w edukacji szkolnej. Już kilkumiesiÄ™czne dziecko jest w stanie skupić uwagÄ™ na kolorowej ilustracji w książce, podczas gdy szybko migajÄ…cy obraz na ekranie nie jest zrozumiaÅ‚y dla malucha. Im mniejsze dziecko tym rzadziej powinno oglÄ…dać telewizjÄ™. Wspólne czytanie z dzieckiem chroni przed uzależnieniem od telewizji i przyjmowaniem z niej zÅ‚ych wzorów. KsztaÅ‚tuje nawyk czytania przez caÅ‚e życie. Praca z tekstem literackim stanowi ważne zadanie nauczyciela, ale wÅ‚aÅ›ciwa inicjacja literacka zaczyna siÄ™ w rodzinie. Codzienne gÅ‚oÅ›ne czytanie dziecku warto zacząć jak najwczeÅ›niej i kontynuować nawet wtedy, gdy dziecko czyta już samo. Poziom zrozumienia tekstu czytanego na gÅ‚os przekracza poziom rozumienia przy samodzielnym czytaniu. Nie pozbawiajmy dziecka tej korzyÅ›ci ani czasu spÄ™dzonego razem w serdecznej atmosferze. Czytanie ze zrozumieniem warunkuje korzystanie z elektronicznych mediów. Bez prawidÅ‚owego czytania nasze dzieci bÄ™dÄ… miaÅ‚y w przyszÅ‚oÅ›ci nie tylko kÅ‚opoty z naukÄ…, ale z uzyskaniem dobrego zawodu. Również w posÅ‚ugiwaniu siÄ™ komputerem nie wyjdÄ… poza granice korzystania z prostych gier. Czytanie jest najlepszÄ… inwestycjÄ… w pomyÅ›lnÄ… przyszÅ‚ość dziecka. Jak czytać dziecku?
Opracowała: Elżbieta Szwoch |