Od 1 czerwca 2018 r. obowiązuje uchwała Nr LII/8691/18 z dnia 23 kwietnia 2018 r. Sejmiku Województwa Podkarpackiego w sprawie wprowadzenia na obszarach województwa podkarpackiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw (Dz. U. Woj. Podk. z 2018 r., poz. 2498), tzw. „uchwała antysmogowa”.

Uchwała dotyczy wszystkich użytkowników instalacji grzewczych (kotłów, kominków i piecy) eksploatowanych zarówno przez osoby fizyczne, przedsiębiorców czy spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, niezależnie od posiadanego prawa własności do miejsca użytkowania instalacji. Określone niniejszą uchwałą ograniczenia i zakazy obejmują cały rok kalendarzowy.

Zgodnie z ww. uchwałą do dnia 31 grudnia 2019 r. można instalować kotły tylko, które spełniają minimum standard emisyjny zgodny z 5 klasą pod względem granicznych wartości emisji zanieczyszczeń normy PN-EN 303-5:2012 tożsamy z rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe.

Od dnia 1 stycznia 2020 r. będzie można instalować tylko kotły, które spełniają minimalne poziomy sezonowej efektywności energetycznej i normy emisji zanieczyszczeń dla ogrzewania pomieszczeń określone w punkcie 1 załącznika II do Rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe.

Uchwała antysmogowa wprowadza również okresy przejściowe dla obecnie użytkowanych kotłów na paliwo stałe, których zakup (data zakupu źródła ciepła potwierdzona dowodem zakupu lub innym dokumentem) nastąpił przed dniem wejścia w życie uchwały, tj.:

• instalacje eksploatowane w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji lub nieposiadające tabliczki znamionowej NALEŻY wymienić do dnia 1 stycznia 2022 r.;

• instalacje eksploatowane w okresie od 5 do 10 lat od daty ich produkcji NALEŻY wymienić do dnia
  1 stycznia 2024 r.;

• instalacje eksploatowane w okresie poniżej 5 lat od daty ich produkcji NALEŻY wymienić do dnia
  1 stycznia 2026 r.;

• instalacje spełniające wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012 NALEŻY wymienić do dnia 1 stycznia 2028 r.

Od dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszczone będzie używanie tylko kominków spełniających wymagania emisyjne lub których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80%. Kominki, które nie będą spełniać tych wymagań będą musiały zostać wyposażone w urządzenie zapewniające redukcję emisji pyłu do wartości określonych w punkcie 2 lit. a załącznika II wyżej cytowanego Rozporządzenia Komisji (UE).

Uchwała oprócz wymagań dotyczących użytkowanych nowych źródeł ogrzewania na paliwa stałe, wprowadza również zakaz stosowania następujących paliw:

• węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla,

• mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,

• paliw o uziarnieniu poniżej 5 mm i zawartości popiołu powyżej 12%,

• biomasy stałej (drewno, pelet, słoma i inne), której wilgotność w stanie roboczym powyżej 20%.

Do przeprowadzania kontroli przestrzegania przez mieszkańców wymagań uchwały antysmogowej zobowiązane zostały m. in. gminy na podstawie art. 379 ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 799 z późn. zm.).

Na terenie Naszej Gminy kontrolę przeprowadzają upoważnieni przez Wójta Gminy Chmielnik pracownicy urzędu gminy. Podstawę do podjęcia kontroli stanowi:

• zgłoszenie dokonywane przez mieszkańców do Urzędu Gminy Chmielnik przyjmowane pod nr tel. 17 22 96 606 lub 17 23 04 048 oraz na adres e-mail: sekretariat@chmielnik.pl lub pocztowy: 36-016 Chmielnik 50 (w zgłoszeniu należy podać imię i nazwisko osoby zgłaszającej oraz wskazać nr nieruchomości którego dotyczy zgłoszenie),

• własne obserwacje pracowników Urzędu Gminy Chmielnik,

• brak odbioru odpadów komunalnych, zbieranych z nieruchomości potwierdzony dokumentami będącymi w posiadaniu Urzędu Gminy Chmielnik w ramach systemu gospodarki odpadami komunalnymi prowadzonego w oparciu o ustawę
  z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,

• inne zdarzenia uzasadniające podejrzenie spalania odpadów komunalnych i paliw niedozwolonych.

Czynności kontrolne wykonywane są bez wcześniejszego zawiadomienia, w obecności właściciela lub dorosłego domownika który zobowiązany jest, zgodnie z art. 379 ust. 6 ustawy Prawo ochrony środowiska, umożliwić przeprowadzenie kontroli. Osoba kontrolowana winna udostępnić wszelkie posiadane dokumenty dotyczące instalacji grzewczej, np. dokumentację techniczną, instrukcję użytkowania, certyfikaty, które potwierdzą spełnienie wymaganych poziomów sprawności i emisji oraz certyfikat jakościowy określający parametry węgla, który należy pozyskać przy zakupie opału.

Za nieprzestrzeganie „uchwały antysmogowej” przewidziane zostały sankcje na podstawie art. 334 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 799 z późn. zm.) w związku z art. 24 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 618 z późn. zm.) zgodnie z którymi „Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa podlega karze grzywny w wysokości od 20 zł do 5000 złotych”, jeśli wniosek o ukaranie zostanie skierowany do sądu.

W opisanej powyżej „uchwale antysmogowej” wyznaczono okresy przejściowe dające możliwość dostosowania instalacji grzewczych w gospodarstwach domowych do wymogów uchwały m. in. poprzez skorzystanie z dofinansowań na ich wymianę.

Jedną z formy dofinansowania jest dotacja i/lub pożyczka udzielana przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w ramach Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze”. Program oferuje dofinansowanie wymiany starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy, są to: węzeł cieplny, pompa ciepła, kocioł gazowy kondensacyjny, kocioł olejowy kondensacyjny, ogrzewanie elektryczne, kocioł na paliwo stałe (węgiel, biomasa), jak i przeprowadzenie niezbędnych prac termomodernizacyjnych budynku.

Szczegółowe informacje dostępne na stronie internetowej m. in. Wojewódzkiego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie www.bip.wfosigw.rzeszow.pl oraz pod numerem telefonu 17 853 63 61 (wew. 222 lub 333).

Kolejną formą dofinansowania będzie planowana przez Stowarzyszenie Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego wraz z Gminami ROF realizacja dwóch projektów
w zakresie wymiany źródeł ciepła:

1. Projekt pn. „Wymiana źródła ciepła na terenie ROF”, który obejmie m. in.

a) wymianę dotychczasowych źródeł ciepła na kotły gazowe kondensacyjne poprzez:

• wymianę dotychczasowych źródeł ciepła na kotły kondensacyjne jednofunkcyjne (do zasilania instalacji centralnego ogrzewania) wraz z zasobnikiem do podgrzewania ciepłej wody użytkowej,

• wymianę dotychczasowych źródeł ciepła na kotły kondensacyjne dwufunkcyjne (do zasilania instalacji centralnego ogrzewania oraz podgrzewania ciepłej użytkowej w sposób przepływowy).

b) wymianę dotychczasowych źródeł ciepła (pieców, kotłów na paliwa stałe) na kotły na biomasę z automatycznym zsypem paliwa .

2. Projekt pn. „Instalacja kotłów na paliwa stałe w gospodarstwach domowych - projekt parasolowy”, który obejmie wymianę dotychczasowych źródeł ciepła (pieców, kotłów na paliwa stałe) na kotły na paliwa stałe (inne niż biomasa) klasy 5 z automatycznym zsypem paliwa (ekogroszek).

Szersza informacja na temat projektu w dalszej części Wieści Gminnych.

Głównym celem zarówno uchwały antysmogowej jak i różnych form dofinansowania jest zmniejszenie lub uniknięcie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery oraz wyeliminowanie kotłów na paliwo stałe które nie spełniają standardów jakości spalin, tzw. “kopciuchów”. Dlatego zachęcamy do korzystania z oferowanych programów i projektów, gdyż działania te z pewnością przełożą się na poprawę jakości powietrza w regionie, a w konsekwencji zapewnią zdrowie i komfort życia mieszkańców.

Lidia Urbaś